***Verzija na crnogorskom jeziku originalnog saopštenja na engleskom neslužbeni je prevod dobijen zahvaljujući ljubaznosti Ambasade SAD.
Ministarstvo finansija SAD
Kancelarija za odnose sa medijima
Saopštenje za medije: 11. april 2022.
Kontakt: Kancelarija za odnose sa medijima Ministarstva finansija, Press@treasury.gov
Vašington — Biro za kontrolu inostrane imovine američkog Ministarstva finansija (OFAC) označio je danas sedam pojedinaca i jedan entitet iz četiri države Zapadnog Balkana u skladu s Izvršnom naredbom (E.O.) 14033. Ovo je druga akcija koju je OFAC preduzeo u okviru E.O. 14033 usmjerena na osobe koje ugrožavaju stabilnost regiona korupcijom, kriminalnim aktivnostima i drugim destabilizujućim ponašanjem. Današnja akcija iznova potvrđuje posvećenost Ministarstva finansija unaprjeđenju odgovornosti aktera u regionu Zapadnog Balkana koji su uključeni u destabilizujuće i koruptivno ponašanje. Takvo koruptivno ponašanje podriva vladavinu prava i ekonomski rast, a građanima tih zemalja uskraćuje ekonomske mogućnosti i stabilnost.
“Ljudi koji su danas označeni predstavljaju ozbiljnu prijetnju regionalnoj stabilnosti, institucionalnom povjerenju i težnjama onih koji traže demokratsku i razumnu upravu na Zapadnom Balkanu”, rekao je podsekretar Ministrastva finansija za terorizam i finansijske obavještajne službe Brajan E. Nelson. “Borba protiv korupcije u cijelom svijetu glavni je prioritet Bajden-Harisove administracije, a Ministarstvo finansija neće oklijevati da upotrijebi sva sredstva koja su nam na raspolaganju kako bismo korumpirane i destabilizujuće aktere pozvali na odgovornost.”
U sklopu ove akcije, Stejt dipartment označava pojedince iz Sjeverne Makedonije i Bosne i Hercegovine prema odjeljku 7031(c) Zakona o aproprijaciji Stejt dipartmenta, inostranih operacija i povezanih programa iz 2022, uvodeći ono što je uobičajeno poznato kao zabrana izdavanja viza. Stejt dipartment takođe imenuje članove njihovih užih porodica pod odjeljak 7031(c). Ova radnja onemogućava ulazak u Sjedinjene Države njima i članovima njihovih užih porodica.
ALBANIJA
Organizovani kriminal i dalje je značajna prijetnja u Albaniji, a kriminalni akteri i dalje su uticajni u albanskoj politici, koristeći novac i nasilje kako bi usmjerili podršku željenim kandidatima.
Aqif Rakipi (Rakipi) je ozloglašeni bivši član parlamenta iz Elbasana u Albaniji, koji ima štetan i destabilizujući uticaj na političke procese u Albaniji. Više organizovanih kriminalnih grupa (OKG) u Albaniji nudilo je novac, poklone ili obećanja za poslove ili ustupke u zamjenu za glasove za njihovu političku stranku. Rakipi je dugo bio uključen u organizovani kriminal i usko je povezan s jednom OKG, unutar koje je vršio politički uticaj, uključujući i korupcijski. Na primjer, Rakipi je iskoristio svoj politički uticaj da nominuje svoje prijatelje na ključne javne pozicije u Elbasanu i Tirani. Rakipi je izgubio mandat kao poslanik u albanskom parlamentu nakon što su tužioci potvrdili njegovu ulogu u kriminalnim aktivnostima pod pseudonimom. Označava se na osnovu E.O. 14033 kao odgovoran za korupciju ili saučesništvo u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući korupciju od strane, u ime ili na drugi način povezanu s vladom na Zapadnom Balkanu, ili za sadašnju ili bivšu vladu, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u njoj vladinog zvaničnika na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, kao što je pronevjera javne imovine, eksproprijacija privatne imovine za ličnu korist ili političke svrhe ili podmićivanje.
Ylli Ndroqi (Ndroqi) je vlasnik medija čiju je imovinu albanska vlada zaplijenila 2020. i 2021. godine zbog prethodnih kriminalnih aktivnosti. Ndroqi je koristio medije koji su ranije bili pod njegovom kontrolom kako bi iznuđivao i ucjenjivao albanske građane tražeći im novac ili da kupuju reklame u zamjenu za neobjavljivanje negativnih medijskih priča o njima. Osim toga, Ndroqi je posredovao u davanju mita u ime subjekta koji je želio poslovati u Albaniji. Ndroqi je označen prema E.O. 14033 da je odgovoran za korupciju ili saučesništvo u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući korupciju od strane, u ime ili na drugi način povezanu s vladom na Zapadnom Balkanu, ili za sadašnju ili bivšu vladu, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u njoj vladinog službenika na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, kao što je pronevjera javne imovine, eksproprijacija privatne imovine za ličnu korist ili političke svrhe ili podmićivanje.
BOSNA I HERCEGOVINA
Nakon imenovanja Milorada Dodika i jednog poslovnog subjekta pod njegovom kontrolom 5. januara 2022. godine, OFAC je danas označio još dva korumpirana aktera u Bosni i Hercegovini (BiH).
Asim Sarajlić (Sarajlić) je poslanik u Parlamentu Bosne i Hercegovine (BiH) i donedavno visoki zvaničnik Stranke demokratske akcije (SDA) u BiH. Sarajlić je ozloglašeni akter “Afere Asim”, političke korupcionaške afere u kojoj je Sarajlić uhvaćen kako obećava posao supruzi stranačkog delegata u zamjenu za glasanje o poziciji u političkoj stranci. Sarajlić je optužen za dodatna krivična djela, uključujući zloupotrebu položaja i trgovinu uticajem.
Sarajlić je takođe zloupotrijebio položaj u odnosu na BH Telekom, veliko državno preduzeće u BiH. U tom svojstvu, Sarajlić je uzimao novac od kandidata za posao u zamjenu za radna mjesta, i na druge načine vršio neregularan uticaj na proces zapošljavanja. U sklopu te aktivnosti Sarajlić je preporučivao kandidate koji su, prema izještajima, bili ozbiljno nekvalifikovani, narušavajući integritet kompanije.
Sarajlić je označen prema E.O. 14033 kao odgovoran za korupciju ili saučesništvo u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući korupciju od strane, u ime ili na drugi način povezanu s vladom na Zapadnom Balkanu, ili za sadašnju ili bivšu vladu, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u njoj vladinog zvaničnika na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, kao što je pronevjera javne imovine, eksproprijacija privatne imovine za ličnu korist ili političke svrhe ili podmićivanje.
Gordana Tadić (Tadić) obavljala je dužnost glavne tužiteljke Državnog tužilaštva BiH od 2019. do 2021. godine. Visoko sudsko i tužilačko vijeće službeno ju je smijenilo 2021. godine nakon što je onemogućila dodjelljivanje predmeta tužiocima putem automatizovanog sistema raspodjele predmeta osmišljenog da spriječi donošenje odluka o dodjeli slučajeva tužiocima na osnovu ličnih ili političkih razloga. Osim toga, Tadić je navodno iskoristila poziciju glavne tužiteljke za ostvarenje ličnih i porodičnih interesa. Nadalje, navodno je naplatila državnu naknadu za stanarinu putem fiktivnog ugovora.
Tadić je označena prema E.O. 14033 kao odgovorna, ili za saučesništvo, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u akcijama ili politikama koje potkopavaju demokratske procese ili institucije na Zapadnom Balkanu.
CRNA GORA
Svetozar Marović (Marović) bio je predsjednik zajedničke države Srbije i Crne Gore od 2003. do 2006. i bivši potpredsjednik Demokratske partije socijalista Crne Gore (DPS) do 2015. Marovića su crnogorske vlasti uhapsile 2015. zbog sumnje u umiješanost u korupcionaške slučajeve velikih razmjera povezane sa građevinskim projektima u opštini Budva. Crnogorski tužioci optužili su Marovića da je iskoristio svoj uticaj kao visoki funkcioner DPS-a kako bi odobrio niz kupovina nekretnina i građevinskih poslova koji su donijeli veliku dobit za nekoliko kompanija, ali su prouzrokovali značajne gubitke za lokalnu vlast. Marović je 2016. godine potpisao dva sporazuma o priznanju krivice kojima je priznao sve optužbe za korupciju. Osuđen je na višegodišnju zatvorsku kaznu i naloženo mu je da državi vrati više od milion dolara, ali je pobjegao u Srbiju prije odsluženja kazne.
Marović je označen prema E.O. 14033 kao odgovoran za korupciju ili saučesništvo u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući korupciju od strane, u ime ili na drugi način povezanu s vladom na Zapadnom Balkanu, ili za sadašnju ili bivšu vladu, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u njoj vladinog zvaničnika na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, kao što je pronevjera javne imovine, eksproprijacija privatne imovine za ličnu korist ili političke svrhe ili podmićivanje.
SJEVERNA MAKEDONIJA
Nikola Gruevski (Gruevski) je osuđen i osumnjičen za brojne slučajeve korupcije, a optužen je i za zloupotrebu položaja, pranje novca i druga krivična djela vezana za vrijeme njegovog premijerskog mandata u Sjevernoj Makedoniji od 2006. do 2016. godine. On je kontinuirano izbjegavao hapšenje na osnovu sudske presude iz 2018. po optužbama u vezi s korupcijom, što predstavlja ozbiljno nazadovanje u procesuiranju odgovornih za korupciju i aktivnosti povezane s korupcijom u Sjevernoj Makedoniji. Gruevski je vlasnik i direktor mađarske kompanije I.C.I.C. KFT koja je registrovana kao društvo s ograničenom odgovornošću u Pecelu, Mađarska.
Gruevski je označen prema E.O. 14033 kao odgovoran za korupciju ili saučesništvo u korupciji u vezi sa Zapadnim Balkanom, uključujući korupciju od strane, u ime ili na drugi način povezanu s vladom na Zapadnom Balkanu, ili za sadašnju ili bivšu vladu, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u njoj vladinog zvaničnika na bilo kojem nivou vlasti na Zapadnom Balkanu, kao što je pronevjera javne imovine, eksproprijacija privatne imovine za ličnu korist ili političke svrhe ili podmićivanje. I.C.I.C. KFT je označen prema E.O. 14033 jer je u vlasništvu ili pod kontrolom Gruevskog.
Sašo Mijalkov (Mijalkov) je bivši šef kontraobavještajne službe u Sjevernoj Makedoniji. Mijalkov je navodno učestvovao u šemi lažiranja glasanja i opsežnoj ilegalnoj operaciji prisluškivanja 20.000 ljudi, uključujući opozicione političare, sudije i novinare, koja je donijela političku i ekonomsku korist i koja je stvorila dvogodišnju političku krizu u zemlji otkrivanjem navodnog vladinog miješanja u pravosuđe, kontrolu nad nekoliko medija i miješanje u izbore. U februaru 2021, s obzirom na njegovu ulogu glavnog organizatora šeme prisluškivanja, sud u Sjevernoj Makedoniji ga je osudio za kriminalno udruživanje, zloupotrebu položaja i sticanje koristi od nezakonitog uticaja. Nakon toga, u aprilu 2021, sud u Sjevernoj Makedoniji osudio je Mijalkova za zloupotrebu ovlašćenja zbog ugovora o nabavci opreme za prisluškivanje.
Mijalkov je označen prema E.O. 14033 kao odgovoran, ili za saučesništvo, ili za direktno ili indirektno učestvovanje u akcijama ili politikama koje potkopavaju demokratske procese ili institucije na Zapadnom Balkanu.
IMPLIKACIJE SANKCIJA
Kao rezultat današnje akcije, sva imovina, i prihodi od imovine, određenih pojedinaca ili entiteta, koja se nalazi u Sjedinjenim Državama ili je u posjedu ili pod kontrolom američkih osoba mora biti blokirana i prijavljena OFAC-u. OFAC-ovi propisi generalno zabranjuju sve transakcije američkih osoba ili osoba unutar (ili u tranzitu) Sjedinjenih Država koje uključuju bilo kakvu imovinu ili prihode od imovine označenih ili na drugi način blokiranih osoba. Osobe iz SAD-a mogu se suočiti s građanskim ili krivičnim kaznama za kršenje E.O. 14033.
Snaga i integritet sankcija OFAC-a proizlaze ne samo iz njegove sposobnosti da odredi i doda osobe na SDN listu, već i iz njegove spremnosti da ukloni osobe s liste SDN-a u skladu sa zakonom. Konačni cilj sankcija nije kažnjavanje, već pozitivna promjena u ponašanju. Za informacije o postupku traženja uklanjanja s popisa OFAC-a, uključujući SDN listu, pogledajte OFAC-ov internet sajt:
Frequently Asked Question 897.
For identifying information on the individuals and entity designated today, click here.
