Misija Američkog crvenog krsta u Crnoj Gori 1919-1922.
Nakon Prvog svjetskog rata, Američki crveni krst je bio prva strana organizacija koja je došla u Crnu Goru da pomogne ratom izmučenom narodu. Zajedno sa doktorima i medicinskim sestrama volonterima došli su i fotografi koji su pronašli inspiraciju, kako u netaknutoj prirodi Crne Gore, tako i u hrabrosti i izdržljivosti njenog naroda. Predstavljamo vam mali broj fotografija iz velike arhivske kolekcije nazvane Misija Američkog crvenog krsta u Crnoj Gori. Fotografije u ovoj arhivi predstavljaju jedinstveno i istorijski neprocjenjivo svjedočanstvo o prošlim vremenima u Crnoj Gori.
Kako prije stotinu godina, tako i danas, Crna Gora može računati na solidarnost Sjedinjenih Američkih Država.
Kroz istoriju, Crna Gora i SAD su oduvijek bile partneri i prijatelji. Naša zajednička istorija najbolji je svjedok dobrih odnosa i prijateljstva koje vjekovima njegujemo. Kao partneri i saveznici, dijelimo mnogo zajedničkih ciljeva i vrijednosti. Danas, kao i nekada, zajedničkim snagama gradimo bolju budućnost za sve naše građane.
Izložba istorijskih fotografija koja priča priču o misiji Američkog crvenog krsta u Crnoj Gori 1919– 1922. putovala je Crnom Gorom, pa su građani Podgorice, Nikšića, Herceg Novog, Bara, Pljevalja i Cetinja imali priliku da uživaju i saznaju više.
Dvorac Petrovića
Da li ste znali da je Dvorac Petrovića u Podgorici nakon Prvog svjetskog rata bio bolnica Američkog crvenog krsta?
Virpazar
Osmog januara 1919. u Crnu Goru je doputovalo 10 doktora, 14 medicinskih sestara i jedan zubar, požrtvovani volonteri iz Sjedinjenih Američkih Država, koji su priskočili u pomoć prijateljskom narodu Crne Gore. Virpazar je jedno od mjesta u kojima su pripadnici Američkog crvenog krsta pomagali lokalnom stanovništvu.
Rijeka Crnojevića
Objektiv američkog fotografa nije zaobišao ni prelijepu Rijeku Crnojevića 1920. Nedaleko od ovog šarmantnog mjesta nalazila se jedina funkcionalna bolnica koju su pripadnici misije Američkog crvenog krsta zatekli u zemlji. Ubrzo potom pokrenuli su izgradnju bolnica u Podgorici, Nikšiću i Kolašinu.
Vezirov most
Jedan od simbola stare Podgorice – Vezirov most našao se na fotografiji američkog fotografa. Kada se austrougarska vojska povlačila iz Crne Gore porušila je brojne mostove za sobom. Volonteri Američkog crvenog krsta su bili prvi koji su započeli njihovu popravku kako bi mogli da transportuju humanitarnu pomoć širom Crne Gore.
Bolnica u Podgorici
Pomoć Američkog crvenog krsta počela je da pristiže u Crnu Goru krajem 1918. i početkom 1919. godine. Američki humanitarci su zatekli katastrofalnu situaciju na terenu: malarija, tuberkuloza, parazitske infekcije, dizenterija i trihineloza bili su široko rasprostranjeni. Američki ljekari su zabilježili da je 25% zimskih bolesti bilo prouzrokovano nedostatkom adekvatne odjeće i obuće.
Plavi dvor na Cetinju
Jedina postojeća funkcionalna bolnica u Crnoj Gori nakon Prvog svjetskog rata bila je na Cetinju, nedaleko od prestolonasljednikove rezidencije koja je danas poznata kao Plavi dvor. Pripadnici Američkog crvenog krsta su se odmah stacionirali u ovoj bolnici, a potom je aktivirana bolnica u Podgorici 31. januara 1919. godine, zatim u Nikšiću 17. februara i u Kolašinu početkom aprila iste godine.
Njeguši
Crnogorski vladari koji potiču iz malog sela Njeguši, a posebno kralj Nikola, inicirali su saradnju između crnogorskog i američkog naroda. Diplomatski odnosi sa SAD su započeti davne 1905. godine kada je američki izaslanik Džon Džekson uručio svoju diplomatsku akreditaciju princu Nikoli.
Perast
Ljepota Perasta očarala je prije skoro sto godina i poznatog holivudskog fotografa, dobitnika Oskara, Aleksandera Edoarta, člana misije Američkog crvenog krsta. Tokom djelovanja u Crnoj Gori, Američki crveni krst otvorio je bolnicu u Podgorici, dva sirotišta u Podgorici i Danilovgradu, škole, ambulante, kantine i zubnu kliniku.
Bokokotorski zaliv
Prvi tim misije Američkog crvenog krsta je u Crnu Goru doputovao u Kotor iz Tulona. Sa sobom su donijeli 450 tona medicinske opreme, lijekove, odjeću, hranu i 60 tona benzina. Čak su transportovali i 23 motorna vozila. Prvobitni plan bio je da pruže prvu pomoć i da se zadrže u zemlji šest mjeseci.
Most kraljice Milene
Stari most koji je inspirisao američkog fotografa nekada su koristili američki humanitarci kako bi transportovali hranu i odjeću ljudima u Kolašinu, Cetinju, Nikšiću, Grahovu i Baru. Ovaj most više ne postoji, ali prijateljske veze između dva naroda i dalje žive.
